Chirurgia weterynaryjna, czyli jakie nici wybiera weterynarz?

Szwy chirurgiczne powlekane

W wielu przypadkach plecione nici chirurgiczne są powlekane w celu wygładzenia ich powierzchni. Powleczenie może być wykonane m.in. z resolaktonu (mieszanina polikaprolaktonu i stearynianu wapnia), czy glikonatu. Dzięki niemu, traumatyzacja tkanki podczas pasażu zostaje zminimalizowana.

Zastosowanie materiałów szewnych o gładkiej powierzchni w chirurgii weterynaryjnej jest szczególnie ważne w sytuacji szycia skóry, zakładania szwów podskórnych, czy zespalania jamy brzusznej. W przypadku skóry, nić nie powinna powodować zjawiska włoskowatości (przenikania cieczy ze środowiska do tkanki podskórnej). Właśnie dlatego, podczas takich zabiegów najczęściej używa się materiałów pokrytych specjalną powłoką.

Minimalny odczyn tkanki

Biokompatybilność nici jest jedną z najważniejszych cech przy doborze optymalnych nici chirurgicznych do zabiegu, istotną w każdym przypadku. Minimalizuje ryzyko reakcji zapalnej tkanki i zapewnia sprawne gojenie się rany zwierzęcia.

Najbezpieczniejsze są nici monofilamentowe, które dzięki gładkiej powierzchni powodują niewielki odczyn tkankowy. Rekomenduje się ich użycie w przypadku szycia tkanek zakażonych lub objętych procesem zapalnym (np. do zamykania ran tłuczonych albo ropiejących).

Jednym z materiałów biokompatybilnych używanych do produkcji plecionych nici chirurgicznych jest kwas poliglikolowy (PGA), powlekany polikaprolaktonem i stearynianem wapnia. Wśród szwów polifilamentowych, weterynaryjnych, które zmniejszają odczyn tkanki wyróżniamy syntetyczne nici PGA, o krótkim przewidywanym okresie absorpcji. Zastosowanie tego typu szwów redukuję liczbę powikłań pooperacyjnych do minimum.

Czy wiesz, że właściwości szwów o różnej strukturze są fundamentalne różne? Przeczytasz o tym więcej w artykule poświęconym różnicom miedzy monofilamentem a multifilamentem.

Wysoka wytrzymałość szwów…

… jest szczególnie ważna w przypadku zaopatrywania ran o długim okresie gojenia. Przy zbliżaniu brzegów ran, które podlegają dużym naprężeniom, powinny być stosowane szwy elastyczne. Wtedy istotne jest też to, aby wybierać materiały o długim okresie podtrzymywania, które nie dopuszczą do rozejścia się brzegów rany. Do zaopatrywania tkanek, które szybko się goją nie ma potrzeby stosowania tak wytrzymałych nici, co pozwoli na zmniejszenie kosztów zabiegu.

Znikome zjawisko włoskowatości – monofilamenty

Zastosowanie szwów jednowłóknowych ogranicza zajście zjawiska włoskowatości. Taka właściwość monofilamentów jest szczególnie istotna w sytuacji szycia narządów rurowych, jakimi są żołądek, czy jelita. Użycie jednowłóknowych materiałów szewnych sprawia, że treść pokarmowa nie przedostaje się wzdłuż szwu do jamy otrzewnej.

Nici o ciemnej barwie – dobra widoczność w obrębie pola operacyjnego

Aby zapewnić sobie wystarczającą widoczność w polu operacyjnym, najlepiej wybierać nici, które mają intensywny, ciemny kolor. Do zaopatrywania ran śródskórnych można używać fioletowych materiałów OPTIME^®, , które są dedykowane zarówno dla chirurgii ogólnej, jak i weterynaryjnej. W przypadku ran skóry, czy powięzi często wybieranymi są niewchłanialne nici nylon, barwione na kolor czarny.

Jednolita powierzchnia szwu – minimalny uraz tkanek

Warto wybierać nici, które nie powodują traumatyzacji tkanki. Najczęściej zalicza się do nich nici monofilamentowe i powlekane multifilamentowe. Mają gładką powierzchnię, co sprawia, że z łatwością przechodzą przez tkanki. Przykładem materiałów szewnych tego rodzaju są jednowłóknowe nici PDS. Ze względu na długi okres podtrzymywania tkankowego są polecane do zaopatrywania ran o długim okresie gojenia.

Brak pamięci skrętu, czyli wygoda operowania

Najbardziej poręczne nici to takie, które wcale nie posiadają pamięci skrętu lub posiadają minimalną początkową pamięć. Te drugie ze względu na plastyczność dają się łatwo wyprostować. Powinny mieć też miękką strukturę. Takie właściwości ułatwiają wiązanie szwów i zakładanie podwiązek.

Brak pamięci skrętu jest charakterystyczny dla syntetycznych plecionek i zwiększa trwałość wiązania. Ze względu na dużą wytrzymałość węzłów polifilamentowych, stosuje się je m. in. w metodach zewnątrztorebkowych przy rekonstrukcji zerwanego więzadła krzyżowego. Do materiałów szewnych tego typu zaliczają się szwy weterynaryjne PGA, rekomendowane m. in. do podwiązywania.

Szwy wchłanialne czy niewchłanialne?

Nici niewchłanialne są bardzo często używane do szycia skóry i powięzi zwierząt. Powodują niewielki odczyn zapalny tkanki, przez co są bezpieczne. Należą do nich nylonowe nici chirurgiczne AMIFIL^® polskiej marki, które gwarantują stałe zbliżenie brzegów rany.

Wchłanialne szwy weterynaryjne, głownie znajdują zastosowanie do zespoleń tkanek wewnątrz organizmu. Są dobrym rozwiązaniem, m. in. z powodu braku konieczności ich usuwania. Można w ten sposób oszczędzić stresu zwierzętom, które są mniej skore do współpracy. W zależności od długości okresu gojenia się rany, nici wchłanialne dzieli się na takie o krótkim i długim okresie absorpcji.

Zagadnienie wyboru nici rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych jest wieloaspektowe. Czym jeszcze różnią się nici resorbowalne od tych nieresorbowalnych? Zapraszamy do przeczytania artykułu o różnicach i zastosowaniach nici wchłanialnych i niewchłanialnych.

Szwy o krótkim okresie wchłaniania, czy długim?

Jeżeli decydujemy się na zakładanie szwów wchłanialnych, musimy zastanowić się jak długo muszą podtrzymywać brzegi rany. Nici o krótkim czasie wchłaniania powinny być zastosowane w przypadku ran, które goją się szybko, np. w chirurgii stomatologicznej.

Materiały szewne o okresie wchłaniania od 60 do 90 dni będą odpowiednie do zbliżania tkanek miękkich w zamknięciach podskórnych i śródskórnych. Dodatkowo, mogą być używane do zakładania podwiązek.

Wolnowchłanialne szwy są wykorzystywane m. in. do zaopatrywania struktur powięziowych powłok brzucha. Powięź jest najmocniejszą powłoką ściany brzucha i podlega dużym obciążeniom, dlatego ważne jest, aby rana była wspierana szwem przed długi czas. Są wskazane także w sytuacjach, w których gojenie rany jest upośledzone, ze względu na wiek lub zły stan zdrowia.

Igły atraumatyczne to podstawa

Bardzo ważne jest, aby podczas pasażu nie uszkodzić zszywanych tkanek. Jest to możliwe, pod warunkiem, że zdecydujemy się na nici połączone z igłą. Dzięki łagodnemu przejściu pomiędzy igłą i nicią uraz tkanek jest zminimalizowany. W przypadku zastosowania igieł z uszkiem dochodzi do nadmiernego dziurawienia tkanki. Dodatkowo, jeżeli weterynarz decyduje się na nici bezpiecznie połączone z igłą nie musi ich przewlekać, dzięki czemu zaoszczędzi trochę cennego czasu.

Więcej o tym piszemy w artykule o konstrukcji igieł chirurgicznych.

Rozmiar nici w chirurgii małych zwierząt

Oprócz mechanicznych i chemicznych właściwości nici weterynaryjnych istotne jest też stosowanie odpowiedniego rozmiaru szwu. Najczęściej wykorzystywanymi nićmi weterynaryjnymi do zbliżania brzegów ran małych zwierząt, takich jak koty, są nici o średnicy pomiędzy 4–0 a 0 USP.  Do zaopatrywania ran skóry zazwyczaj używa się nici o rozmiarze 4–0. Jeżeli zszywamy jelita, powinniśmy wybrać materiały o średnicy 3–0 lub 4–0 USP. Do zamykania linii białej należy użyć takich, o większej średnicy (np. 0 lub 2). Natomiast do zabiegów odtwarzania zerwanego więzadła krzyżowego musimy wybrać o wiele grubszą nic. Najlepsza będzie taka o średnicy 6 USP.

Pamiętajmy, że zarówno igła, jak i nić weterynaryjna zawsze powinna być dobierana do rodzaju szytej tkanki. Od jakości materiałów szewnych zależy bezpieczeństwo operowanego pupila i stabilność zakładanego szwu.