Skóra, powięź czy mięśnie to tkanki, które posiadają różne właściwości, dlatego też do ich nacinania używa się innych narzędzi chirurgicznych. Ponadto, rodzaj stosowanego instrumentu zależy także od charakteru przeprowadzanego zabiegu. Podstawowe narzędzia tnące to skalpele chirurgiczne i nożyczki preparacyjne. W chirurgii szerokie zastosowanie mają także jednorazowe ostrza chirurgiczne, zwłaszcza te wykonane ze stali węglowej. W artykule tłumaczymy, w czym tkwi różnica między poszczególnymi instrumentami.
Spis treści
Ostrza a skalpele chirurgiczne – podstawowa różnica
Skalpele chirurgiczne i ostrza wykorzystuje się zarówno do nacinania tkanek, jak i szwów. Z tego powodu chirurg stosuje je w codziennej pracy. Chociaż wielu laików używa pojęć skalpel i ostrze jak wyrazy równoznaczne, należy zdawać sobie sprawę z tego, że to dwa różne narzędzia chirurgiczne. Jak je zatem rozróżnić?
Ostrze chirurgiczne jest jedynie częścią skalpela. To ten element, który zawiera krawędź tnącą. Natomiast skalpel oprócz ostrza posiada jeszcze trzonek. Element ten ułatwia lekarzowi prawidłowe chwycenie narzędzia. Chirurg musi wykonywać cięcie chirurgiczne niezwykle precyzyjnie, dlatego też ostrza i skalpele występują w wielu rozmiarach i kształtach. Takie zróżnicowanie sprawia, że chirurg może idealnie dopasować instrument do rodzaju preparowanych tkanek.
Skalpele chirurgiczne – charakterystyka
Skalpel to jedno z podstawowych instrumentów chirurgicznych tnących, które jak już wspomnieliśmy, składa się z ostrza i uchwytu. Elementy te mogą być złączone trwale lub tymczasowo. Skalpele chirurgiczne występują zarówno w wersjach jednokrotnego, jak i wielokrotnego użytku.
Skalpele jednorazowe najczęściej mają plastikowy trzonek i metalowe ostrze. Po ich użyciu należy bezwzględnie je utylizować. Narzędzia wielorazowe w całości wykonane są ze stali. Bez wątpienia trzeba je sterylizować i nie należy zapominać o tym, że raz na jakiś czas powinno się je także ostrzyć.
Oprócz standardowych skalpeli jednokrotnego i wielokrotnego użytku, występują też takie, które mają wymienne tylko ostrza. Ich trzonki są wykonane ze stali tak, aby można było wielokrotnie je sterylizować.
Zastosowanie skalpeli tego typu ma wiele zalet. Przede wszystkim, nie trzeba ich ostrzyć. Ponadto w trakcie zabiegu, istnieje możliwość szybkiej wymiany ostrza na inny rozmiar, bez konieczności utylizowania lub sterylizowania całego narzędzia. Używanie skalpeli z wymiennym ostrzem jest jednocześnie bezpieczne i bardzo ekonomiczne, przez co są one częstym wyborem wśród chirurgów, czy też weterynarzy.
Co z ostrzami chirurgicznymi?
Ostrza chirurgiczne mogą być produkowane z różnych materiałów. Najpopularniejsze są te ze stali węglowej oraz ze stali nierdzewnej.
Jednorazowe ostrza chirurgiczne pozwalają zachować maksimum bezpieczeństwa. Stosowanie narzędzi jednorazowych eliminuje ryzyko przenoszenia materiału zakaźnego, co z kolei zmniejsza ryzyko powstania powikłań. Warto też dodać, że ostrzy jednorazowych po zabiegu nie trzeba sterylizować, co znacznie ułatwia pracę instrumentariuszom.
Ostrza chirurgiczne posiadają niezwykle ostrą krawędź tnącą, co pozwala wykonać precyzyjne nacięcie tkanki. Narzędzia są odpowiednio profilowane, tak aby chirurg mógł poprowadzić cięcie pewnie i płynnie. Ostrza chirurgiczne mają różne kształty, dlatego też są ponumerowane. Dla przykładu jedne posiadają spiczastą końcówkę, a inne zaokrągloną.
Przed wykonaniem cięcia, lekarz musi umieścić ostrze chirurgiczne w uchwycie. Najpopularniejsze trzonki produkowane są w dwóch rozmiarach: 3 i 4. Co istotne, każdy z nich pasuje do innych ostrzy:
- Do uchwytu nr 3 dedykowane są ostrza o numerach: 10, 11, 12, 15, 16.
- Do uchwytu nr 4 dedykowane są ostrza o numerach: 20, 21, 22, 23, 24, 25.
-
Trzonek, uchwyt, rączka nr 3 do skalpela, ostrzy chirurgicznych
Cena:11,99zł
Trzonek nr 3 do ostrzy chirurgicznych ze stali nierdzewnej z wygrawerowaną podziałką. Dedykowany do ostrzy chirurgicznych nr 10, 11, 12 i 15. Ergonomiczny kształt i wygodny uchwyt zapewnia zapewnia wygodę i precyzję podczas zabiegu. Bezpieczny do sterylizacji....Dodaj do koszyka
-
Trzonek, uchwyt, rączka nr 4 do skalpela, ostrzy chirurgicznych
Cena:11,99zł
Trzonek nr 4 do ostrzy chirurgicznych ze stali nierdzewnej z wygrawerowaną podziałką. Dedykowany do ostrzy chirurgicznych nr 20, 21, 22, 23 i 24. Ergonomiczny kształt i wygodny uchwyt zapewniają zapewnia wygodę i precyzję podczas zabiegu. Bezpieczny do sterylizacji....Dodaj do koszyka
Ostrza a skalpele chirurgiczne – podsumowanie
Podsumowując, ostrze chirurgiczne jest jedynie częścią skalpela. Przed wykonaniem nacięcia, narzędzie musi zostać umieszczone w odpowiednio dobranym uchwycie. Po każdym zabiegu ostrza są utylizowane, więc instrumentariusz nie musi ich sterylizować.
Skalpele z wymiennymi ostrzami chirurgicznymi bez wątpienia mają wiele zalet – przede wszystkim nie trzeba ich ostrzyć, są precyzyjne, a na dodatek sprzedaje się je w ekonomicznych opakowaniach.
Źródła:
- Broszury informacyjne Bard-Parker®,
- Chirurgia, Wojciech Noszczyk, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2005,
- Narzędzia, protezy i szwy chirurgiczne, K. Bielecki, Makmed, 2008,
- Commonly Used Surgical Instruments, Michael R. Visenio, MS IV, University of Nebraska Medical Center,
- https://www.usamedicalsurgical.com/blog/surgical-blades-which-scalpel-is-right-for-your-operating-room,
- https://24medyczny.pl/kategoria-produktu/produkty-sterylne-i-jednorazowe/ostrza-i-skalpele-chirurgiczne/.
Aktualnie nie ma żadnych komentarzy