Nożyczki chirurgiczne – rodzaje i zastosowanie

Nożyczki – niezbędne narzędzie na sali operacyjnej

O tym, że nożyczki chirurgiczne są niezbędne na sali operacyjnej, a także w gabinecie zabiegowym, nie trzeba przekonywać żadnego chirurga. Dzięki nim lekarz podczas zabiegu z łatwością może preparować w głąb tkanek, a także prowadzić cięcia blisko powierzchni rany. Narzędzia te znacznie ułatwiają też docinanie materiałów opatrunkowych. Chirurdzy stosują je także do przycinania nadmiaru nici chirurgicznej podczas zabiegów, jak również przy usuwaniu szwów chirurgicznych po zagojeniu się rany. Jeśli chodzi o nożyczki chirurgiczne, można wyróżnić ich różne rodzaje. Najczęściej klasyfikuje się je ze względu na kształt końcówek, a także ze względu na zastosowanie.

Nożyczki chirurgiczne – rodzaje wyróżniane ze względu na kształt końcówek

Żeby chirurdzy byli w stanie dopasować narzędzie do rodzaju operowanej tkanki i specyfiki zabiegu, nożyczki chirurgiczne mogą mieć różny kształt końcówek. Z tego względu wyróżnia się:

• nożyczki chirurgiczne proste, ostro-ostre,
• nożyczki chirurgiczne proste, tępo-tępe,
• nożyczki chirurgiczne zagięte, ostro ostre.
• nożyczki chirurgiczne zagięte, tępo tępe.

Oprócz nich występują jeszcze nożyczki operacyjne proste i zagięte, ostro tępe.

Nożyczki proste w żadnym miejscu nie są zakrzywione, co można sprawdzić kładąc je na stole tak, żeby było widać górną część śrubki. Nożyczki zagięte, nazywane inaczej zakrzywionymi, posiadają zakrzywione końcówki tnące, ostrza, część zamykającą albo część chwytną. Chirurdzy często sięgają po nożyczki z zakrzywioną częścią roboczą w prawo lub w lewo pod kątem 25, 45, 60, 90 lub 125 stopni.

Nożyczki chirurgiczne proste, ostro ostre

Nożyczki proste, ostro ostre posiadają ostre obie końcówki tnące ostre. Są niezwykle precyzyjne, dzięki czemu można stosować je nawet w przypadku cięcia tkanek o bardzo delikatnej budowie, a w tym w chirurgii okulistycznej. Znajdują zastosowanie głównie przy preparowaniu tkanek miękkich, natomiast można używać ich również do przycinania materiałów opatrunkowych i nici chirurgicznych.

Nożyczki chirurgiczne proste, tępo tępe

Nożyczki chirurgiczne proste, tępo tępe, w przeciwieństwie do ostro ostrych, obie końcówki mają zaokrąglone. Z tego względu idealnie nadają się do preparowania w głąb tkanek, nawet podczas zabiegów z zakresu chirurgii naczyniowej. Z uwagi na to, że posiadają obie końcówki tępe, ich zastosowanie zmniejsza ryzyko zranienia pacjenta do minimum, co jest bardzo ważne również w chirurgii stomatologicznej.

Nożyczki chirurgiczne zagięte, ostro ostre

Nożyczki chirurgiczne zagięte, ostro ostre posiadają obie końcówki ostre, dlatego też są idealnym wyborem przy konieczności podpreparowania brzegów ran skórnych. W przypadku nożyczek zagiętych, końcówki nie dość, że są ostre, to jeszcze zakrzywione, co sprawia, że wiele wygodniej się nimi pracuje. Kształt narzędzi świetnie sprawdza się przy docinaniu materiałów opatrunkowych lub przy rozcinaniu bandaży. Chirurdzy często sięgają po nie również, kiedy muszą odciąć nadmiar nici chirurgicznej.

Nożyczki chirurgiczne zagięte, tępo tępe

Nożyczki chirurgiczne zagięte, tępo tępe mają wygięte ostrza, a do tego obie końcówki tępe. To sprawia, że lekarz może nimi wygodnie preparować w głąb tkanek, podobnie jak ma to miejsce w przypadku nożyczek chirurgicznych tępo tępych, z częścią roboczą prostą. Tym na co warto zwrócić uwagę jest fakt, że nożyczek z obiema końcówkami tępymi przeważnie nie stosuje się do obcinania nadmiaru nici ani przycinania materiałów opatrunkowych.

Nożyczki chirurgiczne – rodzaje wyróżniane ze względu na zastosowanie

Tak jak już wspomnieliśmy, nożyczki chirurgiczne najczęściej klasyfikuje się ze względu na kształt końcówek, a także ze względu na zastosowanie. W drugim przypadku można wyróżnić nożyczki narządowe, nożyczki preparacyjne, nożyczki do rozcinania bandaży, czy też nożyczki mikrochirurgiczne.

Jeśli chodzi o różne rodzaje tych instrumentów, warto zwrócić uwagę na nożyczki Metzenbauma, nożyczki Nelson Metzenbaum oraz nożyczki operacyjne Mayo. Co je charakteryzuje i w jakich zabiegach znajdują zastosowanie?

Nożyczki Metzenbauma

Tym co wyróżnia nożyczki Metzenbauma jest bardzo delikatna budowa. Ponieważ są lekkie, bardzo dobrze leżą w dłoni. Ze względu na delikatną budowę, nie należy używać ich do cięcia twardych materiałów, co oznacza, że raczej nie nadają się do docinania materiałów opatrunkowych, ani obcinania nadmiaru nici chirurgicznych. W przypadku nieodpowiedniego użytkowania, można łatwo stępić ich ostrza. Nożyczki Metzenbauma świetnie nadają się do precyzyjnego preparowania tkanek.

Nożyczki Nelson Metzenbaum

Nelson Metzenbaum swoim kształtem przypominają nożyczki Metzenbauma, natomiast są o wiele dłuższe. Ze względu na węższe ostrza, łatwo można nimi dotrzeć do trudno dostępnych miejsc, co znacznie ułatwia przeprowadzanie zabiegów. Nożyczki Nelson Metzenbaum idealnie sprawdzają się również przy wykonywaniu cięć w pobliżu powierzchni rany, a także do preparowania w głąb tkanek. Podobnie jak w przypadku nożyczek Metzenbauma, nie należy używać ich do cięcia twardych materiałów. Ze względu na delikatną budowę sprawdzają się przede wszystkim do preparowania tkanek miękkich.

Nożyczki Mayo

Kolejnym rodzajem nożyczek chirurgicznych są nożyczki operacyjne Mayo. Ich budowa przypomina budowę standardowych nożyczek chirurgicznych, tyle tylko, że mają lekko zaokrąglone końcówki. Występują zarówno w wersji prostej, jak i zagiętej, co oznacza, że można wybrać spośród nich takie, które będą nadawać się do preparowania w głąb rany, jak i do wykonywania cięć blisko powierzchni rany. Ponieważ mają dość smukłe końcówki, wykorzystuje się je do operowania tkanek miękkich o zwartej budowie.

Nożyczki chirurgiczne – rodzaje i zastosowanie. Podsumowanie

Obok skalpela, podstawowym narzędziem służącym do preparowania tkanek są nożyczki chirurgiczne. Te mogą mieć różny kształt, dlatego też wyróżnia się ich rożne rodzaje. Ponieważ chirurdzy w innych przypadkach sięgają po nożyczki proste, a w innych po nożyczki zagięte, dzieli się je nie tylko ze względu na kształt, ale i zastosowanie.

Warto zapamiętać, że do precyzyjnych nacięć najlepiej sprawdzają się nożyczki o delikatnej budowie, takie jak Nelson Metzenbaum. Z kolei do docinania materiałów opatrunkowych lepszym wyborem będą nożyczki zagięte, ostro ostre.

Zachęcamy także do przeczytania naszego artykułu na temat podstawowych narzędzi chirurgicznych.