Kleszczyki chirurgiczne – rodzaje i zastosowanie

Nawet w przypadku prostych zabiegów chirurgicznych, niezbędne jest zastosowanie wielu instrumentów chirurgicznych. Jednymi z najczęściej używanych narzędzi są kleszczyki chirurgiczne, które są niezwykle przydatne zwłaszcza przy konieczności zatrzymania krwawienia. Jakie wyróżnia się ich rodzaje i przy jakich zabiegach znajdują zastosowanie?

Spis treści

    Kleszczyki chirurgiczne, czyli narzędzia podtrzymujące tkanki

    Ze względu na zastosowanie, podstawowe narzędzia chirurgiczne dzieli się na narzędzia do preparowania tkanek, narzędzia do retrakcji tkanki, narzędzia podtrzymujące tkanki, narzędzia do sondowania tkanek oraz narzędzia specjalne. Do tych pierwszych zalicza się m.in. nożyczki chirurgiczne. Do drugich zalicza się retraktory chirurgiczne. Kleszcze chirurgiczne należą do narzędzi podtrzymujących tkanki. Inaczej są nazywane peanami.

    Rodzaje kleszczyków chirurgicznych ze względu na zastosowanie

    To, że kleszczyki chirurgiczne zalicza się do narzędzi podtrzymujących tkanki, jest stwierdzeniem dość ogólnym. Wyróżnia się ich kilka rodzajów, najczęściej ze względu na zastosowanie. Na sali operacyjnej wykorzystuje się kleszczyki:

    • zaciskowe,
      • do serwet i kompresów,
      • narządowe,
      • przytrzymujące,
    • hemostatyczne.

    Peany są wykorzystywane w trakcie różnych zabiegów, dlatego też mogą różnić się m.in. pod względem kształtu końcówki. W zależności od operowanej tkanki i operowanego narządu, chirurg może sięgnąć po kleszczyki:

    • naczyniowe,
    • jelitowe,
    • maciczne,
    • płucne,
    • kostne.

    Rodzaje kleszczyków naczyniowych

    Niemalże w trakcie każdego poważniejszego zabiegu chirurgicznego konieczne jest zastosowanie kleszczyków naczyniowych. Wszystko ze względu na to, że często są niezbędne do zatrzymania krwawienia. Narzędzia te pozwalają na tymczasowe zamknięcie naczyń krwionośnych, dlatego też działają bardzo skutecznie. Ze względu na ich smukłą budowę, chirurg w trakcie hemostazy jest w stanie zachować precyzję i zamknąć światło naczynia tam, gdzie jest to konieczne.

    Kleszczyki naczyniowe można stosować nie tylko do zatrzymywania krwawienia, ale również do podtrzymywania tkanek, a w tym do podtrzymywania mięśni i powięzi. Co istotne, chirurdzy sięgają po nie zarówno w trakcie operacji, jak i zabiegów ambulatoryjnych. Do najczęściej stosowanych kleszczyków naczyniowych zalicza się kleszczyki typu Pean oraz kleszczyki typu Kochera. Te różnią się m.in. kształtem końcówek.

    Zarówno jedne, jak i drugie posiadają uchwyty, dlatego też trzyma się je podobnie jak nożyczki czy igłotrzymacze typu Mayo Hegar. Na wysokości uszek, tak samo jak igłotrzymacze, posiadają też zatrzask. Żeby go zamknąć wystarczy, że chirurg zbliży do siebie oba ramiona narzędzia. Jeśli chodzi o końce kleszczyków, zarówno jedne jak i drugie mogą mieć końcówki proste albo zagięte pod kątem około 30°.

    Kleszczyki chirurgiczne tuż przy uchwytach posiadają wygodny zatrzask, dzięki czemu można zacisnąć je jednym ruchem (Źródło: Pixabay.com, Autor: mpelosi3)
    Kleszczyki chirurgiczne tuż przy uchwytach posiadają wygodny zatrzask, dzięki czemu można zacisnąć je jednym ruchem (Źródło: Pixabay.com, Autor: mpelosi3)

    Kleszczyki typu Pean

    Kleszczyki naczyniowe typu Pean wyróżniają się tym, że mają gładkie końce. Ich kształt można porównać do kształtu końcówek pincety anatomicznej. Kleszczyki naczyniowe typu Pean skonstruował francuski chirurg Jules-Emile Péan, skąd też ich nazwa.

    W przypadku konieczności opanowania krwawienia z rany, chirurdzy najczęściej sięgają po kleszczyki tego typu o końcach zagiętych. Można wygodnie nimi operować zarówno końcówkami skierowanymi ku dołowi, jak i ku górze. Kiedy chirurg chwyci nimi naczynie, następnie może je skoagulować albo założyć na nim podwiązkę. Narzędzia od wewnętrznej strony części pracującej mogą posiadać poprzeczne rowki, zapewniając tym samym pewne zaciśnięcie naczynia.

    Kleszczyki typu Kochera

    Kleszczyki typu Kocher, w przeciwieństwie do kleszczyków typu Pean, nie mają gładkich końców, a są zakończone ząbkami. Bardzo często na jednym końcu narzędzia znajdują się dwa ostre ząbki, natomiast na drugim jeden. Od wewnętrznej strony części pracującej również mogą posiadać poprzeczne rowki.

    Oprócz kleszczyków naczyniowych typu Kocher wyróżnia się również kleszczyki jelitowe Kocher. Te od wewnętrznej strony części pracującej posiadają najczęściej rowki podłużne. Można stosować je nie tylko do zatrzymywania krwawienia, ale także do mocnego podtrzymywania innych tkanek. Warto wspomnieć, że ich nazwa pochodzi od nazwiska szwajcarskiego chirurga będącego laureatem Nagrody Nobla – Emila Theodora Kochera.

    W jakich zabiegach wykorzystuje się kleszczyki chirurgiczne?

    Narzędzia chirurgiczne, jakimi są kleszczyki należą do tych narzędzi, po które chirurdzy sięgają najczęściej. Znajdują zastosowanie w chirurgii ogólnej, plastycznej, stomatologicznej, szczękowej, ginekologicznej czy też laryngologicznej.

    Kleszczyki chirurgiczne są podstawowymi narzędziami chirurgicznymi, dlatego też stosuje się je w wielu działach chirurgii, a w tym w chirurgii ogólnej i chirurgii plastycznej (Źródło: Pixabay.com, Autor: Catalina Rojas)
    Kleszczyki chirurgiczne są podstawowymi narzędziami chirurgicznymi, dlatego też stosuje się je w wielu działach chirurgii, a w tym w chirurgii ogólnej i chirurgii plastycznej (Źródło: Pixabay.com, Autor: Catalina Rojas)

    Z uwagi na kształt można podzielić je na kleszczyki proste i zagięte. Te drugie znajdują zastosowanie przede wszystkim przy zakładaniu podwiązek. Ponieważ są zagięte, w trakcie podwiązywania naczynia chwyconego kleszczykami chirurg dobrze widzi końcówkę narzędzia, co pozwala mu zachować maksimum precyzji i założyć podwiązkę tak, żeby objęła możliwie jak najmniej tkanek.

    Źródła:

    1. pl.wikipedia.org/wiki/Kleszczyki_chirurgiczne,
    2. Podstawy szycia chirurgicznego; M. Trybus, MP Wydawnictwo, Kraków 2006, wyd.3,
    3. Narzędzia, protezy i szwy chirurgiczne; Krzysztof Bielecki (red.), Makmed Lublin 2008, wyd. 2,
    4. Podstawy instrumentowania; Gertrud Hauser, tłumaczenie Teresa Salińska, WFHSS 2009,
    5. ZOLLINGER ATLAS ZABIEGÓW CHIRURGICZNYCH, E. Christopher Ellison Robert M. Zollinger, Jr, Copyright for the Polish edition by Edra Urban & Partner 2019,
    6. pl.wikipedia.org/wiki/Emil_Theodor_Kocher,
    7. pl.wikipedia.org/wiki/Jules-%C3%89mile_P%C3%A9an.

    REKOMENDOWANE ARTYKUŁY:

    • Opatrunki hydrowłókniste, w kontakcie z wysiękiem, tworzą żelową powłokę (Źródło: canva.com)

      Opatrunki hydrowłókniste

      Marcin Lewicki
      Opatrunki hydrowłókniste, obok alginianowych i hydrokoloidowych, są jednymi z najbardziej skutecznych opatrunków na rany silnie sączące. Wszystkie z nich w kontakcie z wysiękiem tworzą żelową powłokę, która pozwala na zachowanie…
    • Opatrunek okluzyjny pozwala na całkowite oddzielenie rany od środowiska zewnętrznego (Źródło: canva.com)

      Opatrunek okluzyjny

      Marcin Lewicki
      Opatrunek powinien być nieprzywierający do rany, a także łatwy do usunięcia po jej zagojeniu. Ponadto musi być sterylny i stanowić barierę dla chorobotwórczych drobnoustrojów, a przy tym umożliwiać przeprowadzanie wymiany…
    • Dekontaminacja medyczna pozwala ograniczyć ryzyko przenoszenia chorobotwórczych drobnoustrojów, co jest kluczowe w zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń (Źródło: canva.com).

      Dekontaminacja medyczna

      Marcin Lewicki
      W celu ograniczenia ryzyka przenoszenia chorobotwórczych drobnoustrojów, w szpitalach, a także pozostałych placówkach ochrony zdrowia, konieczna jest dekontaminacja medyczna. Należy poddawać jej nie tylko narzędzia chirurgiczne czy stomatologiczne, które mają…
    • Do uszkodzenia łąkotki może dojść nawet w trakcie wykonywania zwykłych, codziennych czynności (Źródło: canva.com).

      Szycie łąkotki

      Marcin Lewicki
      Łąkotka to niewielki, ale niezwykle ważny element stawu kolanowego. Odpowiada m.in. za przenoszenie obciążenia, absorbowanie drgań i wstrząsów, a także stabilizację i rozprowadzanie płynu stawowego. Niestety, bardzo łatwo może ulec…
    • Gaziki dla noworodka są dostępne w wersji jałowej i niejałowej, w różnych rozmiarach. Mogą też różnić się nitkowością (Źródło: materiały własne).

      Gaziki dla noworodka

      Marcin Lewicki
      Jednym z największych wyzwań w opiece nad noworodkiem jest jego właściwa pielęgnacja i utrzymanie higieny. Skóra niemowlęcia w pierwszym okresie życia jest szczególnie wrażliwa, dlatego też wymaga specjalnej opieki. Zgodnie…
    • Największym ryzykiem wystąpienia powikłań pooperacyjnych wyróżniają się zabiegi klasyczne, z otwarciem jam ciała (Źródło: canva.com)

      Powikłania pooperacyjne

      Marcin Lewicki
      Na skutek niewłaściwego przygotowania pola operacyjnego, źle dobranej techniki operacyjnej czy indywidualnych predyspozycji pacjenta, istnieje zwiększone ryzyko pojawienia się powikłań pooperacyjnych. Te mogą objawiać się wyciekiem ropy, krwawieniem, obrzękiem, silnym…

    Aktualnie nie ma żadnych komentarzy

    Dodaj komentarz

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

    Witryna jest chroniona przez reCAPTCHA i Google Politykę Prywatności oraz obowiązują Warunki Korzystania z Usługi.

    Copyright © 2025 - Sklep Medyczny Madens - Wszelkie prawa zastrzeżone.
    Realizacja WEBTEC Agencja Interaktywna
    Zamknij

    Fartuchy medyczne

    Rozmiar L XL
    Długość rękawa 57cm 60cm
    Długość całkowita 110cm 120cm
    Szerokość ramion 62cm 70cm
    Szerokosć na dole 130cm 150cm

    Fartuchy chirurgiczne

    Rozmiar S M L XL XXL
    Długość rękawa 48cm 50cm 52cm 54cm 56cm
    Długość całkowita 109cm 111cm 115cm 119cm 122cm

    Ubrania chirurgiczne

    Rozmiar S M L XL XXL
    Długość bluzy 70cm 72cm 75cm 77cm 82cm
    Szerokość ramion 53cm 56cm 59cm 63cm 67cm
    Szerokość w pasie 50cm 53cm 56cm 61cm 64cm
    Długość spodni 99cm 101cm 107cm 113cm 116cm
    Przejdź do pełnej tabeli rozmiarowej

    ×