Igły chirurgiczne – podstawowa charakterystyka i kryteria doboru

Sztuka doboru odpowiedniej igły chirurgicznej

Od czego zacząć wybór igły?

Rola igły chirurgicznej wydaje się bardzo prosta. Przede wszystkim powinna ona umożliwić chirurgowi jak najbardziej sprawne i bezpieczne założenie szwu w celu zbliżenia brzegów rany. Co to oznacza? Po pierwsze od igły wymaga się odpowiedniej zdolności penetracji tkanek, czyli takiego, który będzie dopasowany do konkretnej procedury zabiegowej. Po drugie bardzo ważne jest także, aby jej użycie było poręczne i dostosowane do warunków pola operacyjnego (np. operowania w ciasnych miejscach lub na delikatnych tkankach). Po trzecie warto tu również wspomnieć o wymienionych we wstępie powikłaniach – infekcje okołooperacyjne, krwiaki, zakażenie, zrosty, czy rozejście się zespoleń linii szwu to tylko niektóre z nich. Zapobieganie negatywnym następstwom zabiegów chirurgicznych stanowi jedno z wielu wyzwań pracy chirurga, jednakże jest szczególnie istotne z punktu widzenia ewentualnych konsekwencji medycznych i prawnych.

Nie zapominaj o jakości igły

Należy zwrócić uwagę nie tylko na dobór igły pod kątem zabiegu, ale także jej jakość. Odkształcenia podczas penetracji, utrata ostrości, a także rozmiar otworu podczas pasażu, który posiada większą średnicę niż użyta nić chirurgiczna, to jedne z podstawowych konsekwencji źle dobranej igły chirurgicznej. Nie można tu także zapomnieć o bezpieczeństwie użytkowania igły przez osobę prowadzącą zabieg oraz jej wydajności, która determinuje również efektywność kosztową (szczególnie biorąc pod uwagę negatywne konsekwencje zakażeń okołooperacyjnych) w niemal każdej specjalności zabiegowej związanej z użyciem specjalistycznych szwów chirurgicznych. Bardzo istotne jest także zwrócenie uwagi na wytrzymałość, plastyczność i ostrość stosowanej igły.

Rodzaje igieł chirurgicznych

Na koniec warto dodać, że igły pod względem kształtu czubka dzielimy na stożkowe, tnące i szpatułkowe. Igły tnące służą przede wszystkim do szycia tkanek bardziej zbitych (powięzi i skóry), a igieł okrągłych używa się do szycia tkanek mniej spoistych (tkanki podskórnej, narządów wewnętrznych) – poza skórą. Szpatułki to natomiast narzędzie dla chirurga okulisty.

W razie wątpliwości w wyborze między igłą okrągłą lub tnącą co do zasady zaleca się wybór igły okrągłej do wszystkiego oprócz szycia skóry.

Czego należy oczekiwać od dobrej igły chirurgicznej?

W przeciwieństwie do nici chirurgicznych igła używana podczas zabiegu ma kontakt z tkankami rany pacjenta zaledwie przez krótką chwilę. Sprawia to, że oczekiwania co do igieł chirurgicznych są związane ze zgoła innymi kryteriami. Jeśli mielibyśmy wymienić najistotniejsze i najbardziej uniwersalne z nich, to byłyby to z całą pewnością:

• wysokiej jakości stal nierdzewna użyta do ich produkcji,
• grubość igły odpowiednia do szytej tkanki (przyjmuje się tutaj, iż powinna ona posiadać jak najmniejszą średnicę, która równocześnie gwarantuje równocześnie wystarczającą siłę penetracji tkanek),
• stabilny uchwyt w imadle umożliwiający płynne operowanie wybraną igłą podczas zabiegu (osiągana przez spłaszczenie trzona igły w części bliższej mocowania nici),
• zdolność założenia szwów przy minimalnym uszkodzeniu tkanek podczas pasażu (osiągany przez odpowiednią ostrość i powleczenie igły silikonem),
• ostrość czubka gwarantujący minimalny opór tkanek podczas penetracji (szczególnie ważne przy zabiegach wymagających delikatności, precyzji i doskonałego efektu kosmetycznego, np. w chirurgii plastycznej),
• wyważenie pod względem sztywności (wytrzymałe na zginanie) i plastyczności budowy (ograniczające możliwość złamania podczas zabiegu),
• odporność na korozję i sterylność w celu wykluczenia przenoszenia mikroorganizmów podczas zakładania szwu),
• bardzo cienka powłoka silikonowa lub podobnego rodzaju, która redukuje siłę potrzebną do przebicia tkanki, jednocześnie zapewniając niski poziom jej traumatyzacji (z wyjątkiem okulistyki),
• budowa igły dostosowana do rodzaju i objętości zespalanych tkanek (tzn. pod względem długości, odpowiedniej krzywizny oraz czubka igły),
• średnica igły równa lub nieznacznie większa od średnicy szwu (jeśli nić będzie grubsza może to spowodować większy opór podczas zakładania szwu; zaniedbanie w tym względzie to także większa traumatyzacja tkanek).

Dobór optymalnej igły wymaga wiedzy i doświadczenia

Wiemy już zatem, iż dobór odpowiedniej igły chirurgicznej ma bardzo wiele wspólnego z dostosowaniem jej rodzaju do wybranej procedury zabiegowej. Wszystkie wymienione powyżej szczegóły mają ogromne znaczenie również z perspektywy trudności przeprowadzania zakładania szwów w konkretnym miejscu. Na tym jednak nie kończy się niezbędna wiedza w tym temacie, gdyż, aby prawidłowo dobrać igłę chirurgiczną warto zdawać sobie również sprawę z tego, jakie elementy składają się na budowę igły oraz jak rodzaj igły chirurgicznej determinuje jej zastosowanie. O tym jednak piszemy w kolejnych artykułach, do których lektury zapraszamy!