Blizna po operacji – jak powstaje? Jak ją minimalizować?

Blizny po operacjach a techniki operacyjne

Aby blizna pooperacyjna była jak najmniejsza, konieczna jest dokładna adaptacja brzegów rany, co, w zależności od miejsca zabiegu, wymaga zastosowania różnych technik szycia. Jedną z najchętniej wybieranych przez chirurgów jest technika pojedynczego szwu węzełkowego.

Warunkiem tego, żeby blizna po zabiegu chirurgicznym była mało widoczna jest ograniczenie zużycia materiału szewnego do niezbędnego minimum. Nici chirurgiczne powinny być też jak najcieńsze. Ważne jest to, aby po zabiegu możliwie jak najszybciej je usunąć. W przeciwnym razie szwy mogą pozostawić na skórze nieestetyczne ślady.

W miarę możliwości najlepiej jest usunąć je przed upływem 10 dni od terminu zabiegu. Następnie kluczowa jest pielęgnacja pooperacyjna. Blizna zawsze wymaga zachowania higieny, a niekiedy również zakładania specjalistycznych opatrunków i terapii manualnej.

Blizny po operacjach są estetyczne również w przypadku zastosowania szwu ciągłego śródskórnego. Dzięki takiej technice szycia, chirurg może uniknąć pozostania na skórze znamion wkłucia nawet przy pozostawieniu nici przez dłuższy czas.

Chcąc uzyskać wąską i delikatną bliznę, chirurdzy w wielu przypadkach mogą zdecydować się na alternatywne sposoby zaopatrzenia rany, do których zalicza się założenie pasków klejących lub zszywek.

Jak powstaje blizna?

Tworzenie się blizny jest końcowym etapem procesu gojenia się ran. Poprzedza go faza homeostazy, faza wysiękowa, poliferacja komórek, synteza kolagenu czy też epitelializacja.

Artykuł o tym jak wygląda gojenie rany po szyciu, także jest już na naszej stronie

To jak powstaje blizna, w dużej mierze jest uzależnione od tego, czy goi się ona poprzez ziarninowanie czy rychłozrost. W drugim przypadku jest ona z reguły o wiele mniej widoczna. Wynika to z tego, że zrośnięcie brzegów rany przy rychłozroście trwa znacznie krócej, co przekłada się na mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia przy tym komplikacji.

Przy ziarninowaniu na dnie rany dochodzi do powstania ziarniny. Jest to tkanka, która stanowi podłoże dla regeneracji kolejnych warstw skóry i naskórka. Te stopniowo narastają na ziarninę, zasklepiając tym samym ranę. Trwa to jednak dłużej i wymaga szczególnej pielęgnacji, co wiąże się z większym ryzykiem pojawienia się powikłań oraz bardziej widocznego śladu.

Początkowo wytrzymałość tkanek w okolicy blizny jest znacznie ograniczona. Zwłaszcza przez pierwsze 6 tygodniu. Po tym czasie tkanki uzyskują około 50% swojej wytrzymałości, aż w końcu, po całkowitym zagojeniu się rany, osiągają od 70 do 80% wytrzymałości tkanek bez urazu. Ich przebudowa może trwać nawet rok.

Twarda blizna po operacji – kiedy powstaje?

Niekiedy zdarza się, że na skutek gojenia rany dochodzi do powstania zaburzeń przesuwalności tkanki. Ich głównym symptomem jest twarda blizna po operacji. Mogą towarzyszyć im także dolegliwości bólowe i wiele innych uciążliwych objawów.

Twarda blizna po szyciu będąca wynikiem sklejenia czy też przerośnięcia tkanek może zostać poddana terapii. W wielu przypadkach odpowiednia mobilizacja pozwala na przywrócenie odkształcalności tkanek niemalże do takiego stanu, jaki miały one przed powstaniem uszkodzenia.

Aby terapia była jak najbardziej skuteczna, twarda blizna po operacji powinna zostać jej poddana jak najszybciej. Wtedy też powstałe zwłóknienia nie będą jeszcze utwardzone w zbyt dużym stopniu, co pozwoli na poprawę mobilności już przy pierwszych zabiegach.

Jak długo boli blizna po operacji?

To jak długo boli blizna po operacji, podobnie jak przebieg gojenia, zależy od wielu czynników. Przede wszystkim od umiejscowienia i wielkości cięcia. Na intensywność i czas trwania dolegliwości bólowych wpływa także sposób zaopatrzenia. Dla przykładu, są one mniej uciążliwe w przypadku zastosowania pasków klejących.

Ból blizny pooperacyjnej może towarzyszyć pacjentom w przypadku większości zabiegów. O ile trwa on kilka tygodni i nie jest zbyt silny, nie powinien być powodem do niepokoju. Kiedy jednak utrzymuje się miesiącami, wymaga konsultacji ze specjalistą.

Jeśli dolegliwościom bólowym towarzyszą inne objawy, a w tym pieczenie, mrowienie oraz drętwienie, mogą być one spowodowane uszkodzeniem, tudzież uwięźnięciem drobnych nerwów. W takim przypadku konieczna jest diagnostyka obrazowa (badanie ultrasonograficzne o wysokiej częstotliwości).

Długotrwały ból blizny najczęściej jest związany z nieprawidłowym gojeniem. Niekiedy pacjenci mają tendencję do bliznowacenia, co oprócz braku estetyki, może nieść za sobą dolegliwości bólowe o różnym nasileniu. Mogą one pojawiać się także w wyniku powstania zrostów.

Blizna pooperacyjna – pielęgnacja

Efektem każdego zabiegu powinna być jak najbardziej estetyczna blizna pooperacyjna. Pielęgnacja rany to jedna z tych czynności, która może pomóc w poprawie jej wyglądu, zwłaszcza jeśli pacjent zadba o nią już na wczesnym etapie gojenia. Tak jak już wspomnieliśmy, każda rana wymaga zachowania odpowiedniej higieny. Niekiedy wymaga to stosowania specjalistycznych opatrunków, które stanowią skuteczną ochronę przed zabrudzeniami, chroniąc w ten sposób przed wystąpieniem infekcji.

W przypadku pojawienia się wydzieliny, ranę warto zaopatrywać samoprzylepnym plastrem jałowym z warstwą chłonną. Tego typu opatrunki mają doskonałe właściwości absorpcyjne. Żeby rana goiła się szybciej, zostawiając ładną bliznę, najlepiej wybrać taki, który będzie miał hydrofobową mikrosiatkę, chroniącą go przed przyklejaniem.

Prawidłowa pielęgnacja blizny pooperacyjnej wymaga także regularnej rehabilitacji. Pacjent powinien systematycznie wykonywać ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę, zważając jednak na to, aby aktywność fizyczną wdrażać stopniowo. Warto tutaj zwrócić uwagę również na istotne znaczenie stosowania zbilansowanej diety oraz właściwego nawodnienia organizmu.